Polyester, ongezond?

Gedurende onze zoektocht naar een gifvrij leven werden we ons ontzettend bewust van wat we op onze huid aanbrengen. We deden ons best om nasty chemicaliën in verzorgingsproducten en schoonmaakmiddelen te vermijden. Maar het besef drong pas later tot ons door dat iets even schadelijks bijna 24 uur per dag in contact kwam met onze huid: onze kleding! 

Al die 'vrolijke', 'kleurrijke' en ‘makkelijke’ synthetische outfits in onze kledingkasten kwamen opeens een stuk minder onschuldig over. Vooral de term ‘polyester’ bleek op veel etiketten terug te komen...en laat dat nou net echt niet passen bij een less toxic levensstijl. 

 

Wat is polyester?

Polyester is een volledig synthetisch plastic gemaakt uit aardolie, maar vervaardigd om eruit te zien en aan te voelen als stof. Door polyester te smelten krijg je namelijk garen waar kleding (en ander textiel) van kan worden gemaakt. Polyester wordt niet alleen gemaakt met olie, maar ook met alcohol, zuren en een heleboel andere gevaarlijke stoffen. 

Om van onbewerkte polyester die kleurrijke, veelzijdige, handige en ‘low-maintenance’ stoffen te maken die overal in de mode-industrie worden gebruikt, wordt de ruwe polyester behandeld met een mix van chemicaliën (bewerkingen, ‘coatings’). Het is zelfs zo dat bij het verven en bewerken van de ruwe polyester, vaak de meeste nare chemische stoffen worden gebruikt en vrijkomen, waardoor je polyester-shirtje nasties kan bevatten zoals bisfenolen en ftalaten. 

En dat zijn dan tenminste giftige stoffen die we kennen. 

De deprimerende realiteit is dat zelfs modemerken vaak niet op de hoogte zijn van de chemicaliën die gebruikt worden bij het vervaardigen van hun synthetische kledingstukken. Best zorgelijk, gezien het feit dat naar schatting zo'n 16.000 chemicaliën aan plastics worden toegevoegd, waarvan de meeste niet (grondig) zijn onderzocht op hun mogelijke effecten op de gezondheid van mensen.

Is polyester plastic?

Ja, polyester is plastic. 

Plastic is, in wezen, een term die wordt gebruikt om een materiaal te beschrijven dat wordt gevormd uit polymeren en dat in verschillende vormen kan worden gegoten. Het komt voort uit twee belangrijke fossiele brandstoffen: ruwe olie en aardgas. Deze grondstoffen worden verwerkt tot polymeren, die vervolgens worden gebruikt om een breed scala aan plastic producten te produceren, variërend van verpakkingen tot speelgoed en polyester-kleding. 

Polyester kleding heeft dezelfde ‘basis’ (Polyethyleentereftalaat, beter bekend als PET) als de beroemde plastic flessen die we inmiddels overal ter wereld tegenkomen. Dit verklaart waarom plastic flessen kunnen worden gerecycled om kleding te maken. 

Polyester en microvezels

Polyester is dus in een plastic stof gemaakt uit petroleum. Net als andere plastic stoffen (zoals nylon, spandex en acryl) laat polyester-kleding microplastic vezels los. Microvezels zijn overigens zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. 

Goed, microvezels komen niet alleen vrij bij het wassen van je polyester-kleding, maar ook tijdens het dragen of door normale slijtage. Deze plastic microvezels die loskomen, kunnen letterlijk overal terechtkomen. Óók in je lichaam, bijvoorbeeld als je ze inademt.

Er is steeds meer onderzoek waaruit blijkt dat microvezels in je longen terecht komen en dat ze daar serieuze problemen kunnen veroorzaken. Zo wordt de aanwezigheid van microvezels in het lichaam onder andere gelinkt aan een verhoogd risico op kanker en kunnen ze tot ontstekingen en allerlei longproblemen leiden. Hoewel we nog niet precies weten wat de precieze invloed van microvezels is op onze gezondheid, lijkt het er niet al te rooskleurig uit te zien.

Polyester kleding, ongezond?

Het idee dat je "100% polyester" legging kleine plastic draadjes loslaat, roept natuurlijk al vragen op. Maar helaas is het verhaal nog niet compleet. Die kleine plastic draadjes bevatten namelijk vaak ook nare chemicaliën die zijn gebruikt tijdens het productie- en afwerkingsproces van je polyester-kledingstuk.

Vooral tijdens het verf- en afwerkingsproces (‘coatings’) van polyester worden vaak diverse gevaarlijke chemicaliën toegevoegd om de vezels kleur te geven, ze waterbestendig te maken of andere eigenschappen te versterken. Sommige chemicaliën worden in verband gebracht met een groot aantal gezondheidsrisico’s, waaronder een verhoogd risico op kanker.

Denk bijvoorbeeld aan BPA: een chemische stof die veel voorkomt in plastics en inmiddels in verband is gebracht met vruchtbaarheidsproblemen bij mannen en vrouwen, kanker, hartaandoeningen, diabetes en ontwikkelingsproblemen bij kinderen. 

Maar ook de chemische stoffen die worden gebruikt om polyester te verven zijn vaak erg nasty. En dat is eigenlijk ook helemaal niet zo gek, als je je bedenkt dat polyester qua materiaal dus hetzelfde is als dat van plastic flessen. Net zoals het natuurlijk niet zo makkelijk is om een plastic fles te verven (klinkt vrij lastig, toch?) is het ook niet zo vanzelfsprekend om polyester een kleurtje te geven. Voor het verven van polyester worden dan ook vaak speciale kleurstoffen gebruikt: disperse kleurstoffen.

Wel eens jeuk gekregen of een huidreactie na het dragen van polyester? Dan is de disperse kleurstof waarschijnlijk de boosdoener. 

Zweten in polyester 

Het is een feit dat chemicaliën vanuit je kleding naar je huid kunnen gaan, of je nu zweet of niet. Dit lijkt sneller te gebeuren als je strakke kleding draagt en als je ergens op zit waardoor de stof nog meer tegen je huid drukt.

En uit een recent onderzoek van de Universiteit van Birmingham blijkt dat menselijk zweet het vrijkomen van schadelijke stoffen uit microplastics kan vergemakkelijken, waardoor die nasty chemicaliën door de huid kunnen worden opgenomen (met alle gevolgen van dien).

Simpel gezegd: hoe meer je zweet, hoe meer chemicaliën je zou kunnen absorberen.

Non-toxic alternatieven voor polyester

Voor meer tips over less toxic kleding, kun je ook eens deze blog van ons doorlezen of deze waarin we onze 5 favoriete kledingmerken bespreken die ongeverfde en ongebleekte kleding aanbieden.

Ook in de slaapkamer proberen we trouwens polyester zoveel mogelijk te vermijden. Want van al die synthetische dekbedden, matrassen, overtrekken en lakens worden we ook niet erg vrolijk. Meer weten over less toxic slapen? Check deze blog. 

Better safe than sorry. 

Disclaimer (Do Your Own Research): We delen met alle liefde onze ervaringen en kennis met je die we hebben opgedaan in onze zoektocht naar een gifvrij leven. Tegelijkertijd willen we wel benadrukken dat jij als enige verantwoordelijk bent voor jouw gezondheid (dat spreekt voor zich, toch?). De informatie die we hier delen is bedoeld voor algemene educatieve doeleinden en is geen persoonlijk medisch advies. Iedereen is uniek, en wat voor de een werkt, werkt misschien niet voor de ander.