Is waterproof mascara slecht voor je?

Mascara, we kunnen er niet zonder. Het verlengt, geeft volume en zorgt voor die onweerstaanbare oogopslag. Waterproof mascara is natuurlijk favoriet voor die momenten waarop we willen dat onze make-up blijft zitten, ongeacht regen, jankbuien of zonneschijn. Maar wist je dat je geliefde waterproof mascara misschien schadelijker is dan je denkt? Onderzoek van de University of Notre Dame heeft namelijk onthuld dat veel waterproof mascara's PFAS bevatten, chemicaliën die niet bepaald goed zijn voor je gezondheid. En laten we eerlijk zijn, wie wil er nu chemicaliën zo dicht bij zijn ogen hebben? Wij in ieder geval niet. Het gemak van een waterproof laagje klinkt fijn, maar de gezondheidsrisico's doen ons toch twee keer nadenken. Dus, laten we erin duiken: is waterproof mascara echt de moeite waard? Tijd om het uit te zoeken!

Geschiedenis van mascara

Eerst even een geschiedenislesje. Het gebruik van mascara dateert namelijk al van duizenden jaren geleden. In het oude Egypte maakten mensen gebruik van stoffen zoals houtskool en kohl om hun wimpers donkerder te maken en hun ogen te definiëren. Het gebruik van mascara in het oude Egypte was niet alleen een trucje om er goed uit te zien, maar ook een handige manier om boze geesten op afstand te houden en de ogen te beschermen tegen de felle zon. Multifunctioneel, toch?

In de negentiende eeuw begon mascara een meer herkenbare vorm te krijgen. Vrouwen in het Westen begonnen mixtures van vaseline en koolstofpoeder te gebruiken om hun wimpers te accentueren, hoewel deze vroege formules niet erg stabiel waren. Het was echter pas aan het begin van de twintigste eeuw dat mascara zoals we die vandaag kennen, begon te evolueren. Helena Rubinstein, een pionier op het gebied van cosmetica, introduceerde mascara in een buisje met een applicator, waardoor het gemakkelijker werd om aan te brengen. Haar formule, die niet alleen kleur gaf maar ook de wimpers verlengde en krulde, werd al snel een sensatie en legde de basis voor de moderne mascara.

Is waterproof mascara gevaarlijk?

Goed, mascara heeft sindsdien natuurlijk een behoorlijke transformatie ondergaan. Inmiddels zijn er allerlei verschillende soorten mascara’s te koop. Van de klassieke formules die volume en lengte beloven tot de nieuwste innovaties op het gebied van wimperverzorging. Een absolute favoriet onder velen is de waterproof mascara. Maar terwijl we dol zijn op de duurzaamheid van waterproof mascara - je kunt ermee zwemmen, sporten, zelfs dansen in de regen zonder een vleugje uitloop - zijn er toch best wat grote vraagtekens over de veiligheid ervan. Een van de grote zorgen rondom waterproof mascara is de ingrediëntenlijst. Vooral omdat deze mascara’s vaak chemische stoffen bevatten die behoorlijk heftig kunnen zijn voor je wimpers en de gevoelige huid rondom je ogen. Sommige waterproof mascara's bevatten bovendien chemicaliën zoals PFAS (lees meer over PFAS in make-up), die hormoonverstorend en mogelijk kankerverwekkend kunnen zijn. Dat is zorgwekkend. Al helemaal omdat ook veel tienermeisjes dagelijks mascara gebruiken. Er zijn namelijk steeds meer berichten dat blootstelling aan hormoonverstorende stoffen in cosmetica en andere alledaagse producten een rol kan spelen bij vervroegde puberteit van meisjes.

Gelukkig is er hoop! Onderzoek laat zien dat zelfs een korte pauze van bepaalde soorten make-up, shampoos en lotions kan leiden tot een aanzienlijke vermindering van hormoonverstorende chemicaliën in het lichaam.

Ingrediënten waterproof mascara

Bij Less Toxic Please vinden we het noodzakelijk om écht grondig onderzoek te doen. Dat kost soms even tijd, maar we vinden het belangrijk om eerst alles te weten te komen over het specifieke product. Hoe wordt het gemaakt? Wie zijn de belangrijkste aanbieders? En wat zijn de chemische processen die erbij komen kijken? En natuurlijk, checken we ook de ingrediëntenlijsten. 

Zo hebben we de ingrediëntenlijsten van tientallen populaire mascara's doorgespit. En hoewel ze allemaal iets anders in hun formule hebben, zijn we een aantal chemicaliën tegengekomen waar wij niet blij van worden:

PFAS in waterproof mascara

PFAS, de beruchte ‘forever chemicals’, lijken ook hun weg te vinden naar onze geliefde waterproof mascara's. Dit komt niet als een grote verrassing, aangezien PFAS bekend staan om hun waterbestendige eigenschappen. Studies hebben PFAS-chemicaliën in verband gebracht met verschillende ernstige gezondheidsproblemen, waaronder kanker, hypertensie en schildklierproblemen.

In 2021 heeft de University of Notre Dame een baanbrekende studie uitgevoerd waaruit bleek dat veel cosmetica die in de Verenigde Staten worden verkocht, hoge niveaus van PFAS bevatten. De onderzoekers testen meer dan 200 cosmetische producten, waaronder lip- en oogproducten en mascara’s. En volgens de resultaten bevatte ongeveer de helft van de geteste cosmetica hoge niveaus van fluor, wat wijst op het gebruik van PFAS. Bij waterproof mascara’s was dit percentage nog hoger: 82% van de geteste waterproof mascara’s bevatten hoge niveaus van fluor. 

Het viel bovendien op dat PFAS vaak niet vermeld stond op de ingrediëntenlijst van cosmetische producten. Enkele onderzoekers namen daarom contact op met de bedrijven achter de cosmetica, en het bleek dat velen niet wisten dat hun producten PFAS bevatten. Dit komt waarschijnlijk doordat de fabrikant of verkoper niet altijd volledige controle heeft over het gehele productieproces en afhankelijk is van andere partijen.

Is waterproof mascara slecht voor je?

In een wereld waarin we voortdurend blootgesteld worden aan allerlei chemicaliën, is het cruciaal om kritisch te blijven. Zo kunnen we stap voor stap onze body burden verlagen (de hoeveelheid chemicaliën in je lichaam) en gezondheidsrisico's verlagen. 

We zouden heel graag kunnen zeggen dat, zolang je de ingrediëntenlijst van je waterproof mascara maar goed checkt, het wel allemaal goed zit. De realiteit is echter wat weerbarstiger. Zo kan er PFAS in je waterproof mascara zitten zonder dat je daar enig bewijs van op het etiket kunt terugvinden.

Wij kiezen er daarom op dit moment voor om waterproof mascara’s volledig te vermijden. Mocht je toch niet zonder je waterproof mascara kunnen, ga dan in ieder geval na of er geen van de hierboven genoemde ingrediënten (zie 'Ingrediënten waterproof mascara') op de ingrediëntenlijst staan. 

Disclaimer (Do Your Own Research): We delen met alle liefde onze ervaringen en kennis met je die we hebben opgedaan in onze zoektocht naar een gifvrij leven. Tegelijkertijd willen we wel benadrukken dat jij als enige verantwoordelijk bent voor jouw gezondheid (dat spreekt voor zich, toch?). De informatie die we hier delen is bedoeld voor algemene educatieve doeleinden en is geen persoonlijk medisch advies. Iedereen is uniek, en wat voor de een werkt, werkt misschien niet voor de ander.